فیدبک موثر برای رفتار دیگران

نوشته قبلی یک سوال در مورد نحوه فیدبک دادن بود که چرا دادن فیدبک کار بسیار دشواری است. در این نوشته قصدم برررسی یک روش کاربردی در همین خصوص است.

فیدبک و مغز؟

مدتی است که علاقمند به مبحث نوروساینس شدم و مطالعاتی در این خصوص انجام میدهم، این علم بیشتر بر روی عملکرد مغز تمرکز دارد و نتایج آن قابل استفاده در رشته های دیگر مانند مدیریت، منابع انسانی، بازاریابی، فروش و … است.

یکی از راههای مطالعه مغز، استفاده از اسکن fMRI است. در این اسکن میزان گردش خون در بخش های مختلف مغز در هر لحظه ثبت می شود و بر اساس آن می توانند بگویند مثلا وقتی شما خوشحال هستید سمت چپ، یا لوب پیشانی یا… بیشتر فعال بوده و پس این بخش مسئولیت یا وظیفه یا درگیر این فعالیت است.

اگر عکس بالا را مشاهده کنید، زمانی که بخشی از بدن شما درد می کند مانند دندان درد، همان بخش مغز فعال می شود که وقتی شما در یک جمع مورد انتقاد یا مورد بی توجهی قرار  می‌گیرید. یعنی وقتی شب از دندان درد نمی توانید بخوابید، پس احتمال آن زیاد است که اگر مورد انتقاد قرار بگیرد (به طوری که  حس ناعادلانه بودن به شما دست بدهد) نیز در خواب با مشکل مواجه خواهید شد. (منبع)

یعنی احتمالا مغز تفاوتی بین درد فیزیکی و درد اجتماعی (مانند ترد شدن- بی عدالتی – بی توجهی – اهمیت ندادن) قائل نیست، مثلا تیکه انداختن به یک نفر جلوی جمع فرقی با سیلی زدن به او ندارد (:

رفتار به جای استنتاج

معمولا کسی که بازخورد دریافت می کند احساس می کند که او مورد قضاوت ناعادلانه قرار گرفته است. مهمترین عامل در فیدبک دادن این است که ما بین “رفتار” و “استنتاج” تفاوت قائل بشویم. رفتار: “این سومین بار است که علی یک کاری قول داد و تکمیل نکرد” – استنتاج: “علی کلا آدم مسئولیت پذیری نیست”.

در همین خصوص چارچوب زیر می تواند بسیار موثر باشد:

چارچوب “موقعیت-رفتار-تاثیر”

برای مثال :

“میلاد جان، در جلسه مدیران محصول، در هنگام پرزنت مطالب” (موقعیت) “من به نحوه پرزنت تو دقت کردم، مابین جملات خیلی از ‘ام…ام’ استفاده می کردی” (رفتار) “من حس کردم که افراد حاضر در جلسه فکر می کنند که تو آماده نیستی یا ذهن تو درگیر مسئله خاصی هست (تاثیر)

اگر بتوانیم دقت کنیم که بر روی رفتار مشاهده شده تمرکز کنیم و قضاوتی بر روی شخصیت یا فردیت طرف انجام ندهیم، فیدبک موثرتر خواهد بود، بعلاوه برای تقویت این روش، می توان فیدبک های مثبت با فیدبک های منفی را با هم به این روش ارائه کرد:

برای مثال:

+ مثبت: در جلسه با مشتری (موقعیت) تعادل خوبی بین شنیدن ایده های مشتریان و گفتن نظرات ما به آنها برقرار کردی (رفتار)، خود مشتری ها بر این باور بودند که ما خیلی خوب نیازمندی آنها را درک کرده ایم. (تاثیر)

– منفی: در جلسه با مدیر ارشد(موقعیت) سعی کردی همه چیز را ارائه کنی و سوالات به آخر جلسه موکول شد(رفتار) من احساس کردم مدیر ارشد از این حرکت خیلی خوشحال نشد بدلیل اینکه خیلی سوال داشت.(تاثیر)

برای حالت پیشرفته تر می توان، از “جایگزین” نیز استفاده کرد(همان بخش راه حل)

در جلسه با مدیر ارشد(موقعیت) سعی کردی همه چیز را ارائه کنی و سوالات به آخر جلسه موکول شد(رفتار) من احساس کردم مدیر ارشد از این حرکت خیلی خوشحال نشد بدلیل اینکه خیلی سوال داشت،(تاثیر) به نظرم سری بعد اگر بخش بخش و ارائه تعاملی انجام بشود تاثیر بهتری خواهد داشت (جایگزین)

چابک و موفق باشید

اسد صفری